εκδόσεις Κέδρος, 2012
Ο Κοχλίας, το δεύτερο ποιητικό βιβλίο της Ναταλίας Κατσού, είναι μία σύγχρονη αποσπασματική αφήγηση του μύθου του Δαίδαλου . Η δραματουργία ενορχηστρώνεται με φυσικότητα και σκηνοθετική δεινότητα μέσα από παράλληλους θραυσματικούς μονολόγους των κύριων προσώπων, της Βασίλισσας, του Δαίδαλου και του αφηγητή-δούλου-Ίκαρου. Μέσα στο σώμα των αυτόνομων επεισοδίων-ποιημάτων η Κατσού εισάγει εμβόλιμα και άλλα θραύσματα (fragmentia) λόγου, τεκμήρια αυτή τη φορά, αρχαιολογικά (αγάλματα και αντικείμενα) αλλά και αρχαία κείμενα από διαφορετικές πηγές, που αποτελούν το καταγωγικό υλικό της δικής της κατασκευής. Γιατί όμως μας ενδιαφέρει μια τέτοια απόπειρα αναδιατύπωσης του μύθου; Νομίζω η ιδιαιτερότητα βρίσκεται στο γεγονός ότι η Κατσού επιλέγει να αφηγηθεί τον μύθο με γραμμικό μεν αλλά αφαιρετικό τρόπο, σπέρνοντας το βιβλίο της με συμβάντα σαν κόκαλα ή ευρήματα μιας ανασκαφής τα οποία προσεκτικά καθαρίζει και λευκαίνει , απογυμνώνοντάς τα από ερμηνείες και συμβολισμούς, αναδεικνύοντας την ομορφιά και το μυστήριό τους χωρίς να τα κάνει οικεία, αλλά αποδίδοντάς τους την ψυχρή πνοή της απόστασης του πρωταρχικού: κοινός τόπος προέλευσης και επιστροφής μας. Σκάβουμε και βαθαίνουμε τον πόνο μας/ με το άροτρο της τέχνης/ ένα κοινό αποτρόπαιο μυστικό μάς έχει περασμένους στον χαλκό/ στις ιστορικές αλυσίδες σαν μυρμήγκια.Ταυτόχρονα προικίζει τους αφηγητές της με ένα νηφάλιο στοχαστικό ιδίωμα που αναρωτιέται και αποφαίνεται για την φύση του ιερού, την ύβρι, τον πόθο, τη συνείδηση και την δημιουργία, με έναν λόγο που εντάσσεται οργανικά στο ξετύλιγμα των γεγονότων. Η κεντρική μορφή του Δαίδαλου, του ανατροπέα κάθε ιεραρχίας, είτε μέσω ενός ακούσιου φόνου (Αθήνα) είτε μέσω της κινητοποίησης του πόθου (στο παλάτι του Μίνωα) είναι η μεταφορά για την φύση του καλλιτέχνη, της συνείδησης εν έργω. Απόβλητος, ακατανόητος, κατασκευαστής θαυμάσιων αλλά επικίνδυνων και άπιαστων πραγμάτων χτίζει την ίδια του τη συνείδηση σαν το κοχύλι, τον κοχλία, και καταφέρνει το ακατόρθωτο, με τη δύναμη της φαντασίας του. Το αμφίφυλο τέρας που γεννά και τοποθετεί στο κέντρο της δημιουργίας του, ο αιχμάλωτος της αιωνιότητας, το απόφθεγμα της ανθρωπίλας, είναι ο φύλακας των ονείρων μας.
Κ.Η.
